Εντυπώσεις από την Κωνσταντινούπολη!

Τα απρόοπτα και τα ξαφνικά αν δεν στραβώσουν από την βιασύνη αποδεικνύονται οι ωραιότερες δραστηριότητες επειδή προσφέρουν ανέλπιστα αποτελέσματα. Ειδικά στους ταξιδιωτικούς προορισμούς καταφέρνουμε να κάνουμε ταξίδια που διαφορετικά ίσως ποτέ δεν θα επιχειρούσαμε. Το ταξίδι μου στην Πόλη ένας απρόοπτος προορισμός που αν δεν τον έκανα φέτος δεν θα ταξίδευα ποτέ στην Τούρκικη Μεγαλούπολη από την Αθήνα που διαμένω. Την Τουρκία και συγκεκριμένα την Αδριανούπολη την επισκέφτηκα καναδυό φορές όταν πήγα στο χωριό μου, στις Καστανιές, αφού βρίσκεται μόνο 5 Km και την μια ειδικά ήταν όταν με φίλους πήγαμε στη Βουλγαρία για καφέ και ξαφνικά μας ήρθε η επιθυμία να πάμε στην Αδριανούπολη για μεσημεριανό αφού σε τρεις - τέσσερις ώρες διασχίζουμε τρεις χώρες χωρίς διαβατήρια και χρονοβόρες διατυπώσεις. Μάλιστα φέτος, πηγαίνοντας νυχτιάτικα στη Βουλγαρία, ούτε ένας φύλακας σκοπός για τα μάτια δεν βρισκόταν στα σύνορα, λες και πηγαίναμε στο διπλανό χωρίο. Κάτω από τέτοιες συνθήκες πήρα την απόφαση να πάω στην Πόλη, όταν από το χωριό μου απέχει μόνο δυόμιση ώρες! 

Η πρώτη σκέψη και εντύπωση όσο πλησιάζαμε στην Πόλη ήταν το ευτύχημα που δεν πήγα με το αμάξι μου. Η Πόλη αυτή δεν είναι σαν την Θεσσαλονίκη που φέτος πρώτη φορά επισκέφτηκα με το αυτοκίνητό μου. Πάντα την προσπερνούσα από τον Περιφερειακό ταξιδεύοντας για το χωριό, όμως αυτή τη φορά μένοντας μόνο τρισήμιση μέρες την έμαθα επαρκώς, τουλάχιστον να κινούμαι στο κέντρο. Η Κωνσταντινούπολη όμως δεν είναι Σαλονίκη, αλλά είκοσι φορές μεγαλύτερη, απλωμένη πέριξ του Βόσπορου που χωρίζει δυο ηπείρους, την Ευρώπη και την Ασία. Αν δεν ξέρει κανείς τους δρόμους εύκολα περνάει από την μια ήπειρο στην άλλη και η δυσκολία μετά διπλασιάζεται γιατί πρέπει να βρεις και τον τρόπο να επιστρέψεις ξανά στην Ευρώπη, αν δεν θες να βγεις στην… Κόκκινη Μηλιά! Βιάζομαι. Για την Κόκκινη Μηλιά θα σας μιλήσω αργότερα. Θυμήθηκα τώρα που ένα φίλος μου, παλιός συμμαθητής, που επιχείρησε να πάει με το αυτοκίνητό του και ψάχνοντας να βρει την Αγιά Σοφιά πέρασε τη γέφυρα του Μαρμαρά, πλήρωσε και διόδια και μετά δεν ήξερε πώς να επιστρέψει. Αφού ξαναπλήρωσε διόδια στην επιστροφή, επιχειρώντας να ξαναβρεί την περιβόητη εκκλησία που οι Τούρκοι την έκαναν τζαμί, παραλίγο θα ξαναπερνούσε την γέφυρα και αγανακτισμένος έφυγε από την Πόλη χωρίς να την δει τελικά, αναβάλλοντας την επίσκεψή του μια άλλη φορά, οργανωμένα με γκρουπ για να έχει τη σιγουριά ότι δεν θα κάνει άσκοπες μετακινήσεις πληρώνοντας διόδια κάθε φορά που θα περνά τη γέφυρα!

Ο Βόσπορος φυσικά και δεν διασχίζεται μόνο από μια γέφυρα. Μεταξύ άλλων έγιναν τελευταία δυο τεράστιες κρεμαστές γέφυρες έξι και οκτώ λωρίδων, τριών και τεσσάρων ανά κατεύθυνση, διευκολύνοντας την μετακίνηση εκείνων που ξέρουν να μετακινούνται σε τέτοιες πόλεις. Η έκταση της πόλης αυτής είναι αχανής, αφού υπάρχουν συγκροτήματα ουρανοξυστών άνω των τριάντα ορόφων, σαράντα και πενήντα τον αριθμό, διάσπαρτες μέσα στη πόλη, που συνδέονται με μεγάλους δρόμους και κυκλοφορία που δεν σταματά ολόκληρο το εικοσιτετράωρο. Το ίδιο συμβαίνει και στο κέντρο της πόλης όπου στην πλατεία taxim και ειδικά στον πεζόδρομο Isiklal που ακόμα και στις δύο η ώρα που την διέσχιζα ήταν πλημυρισμένη από κόσμο που άλλοι ανέβαιναν και άλλοι κατέβαιναν με τα παράπλευρα στενάκια πήχτρα στην κίνηση και στους ανθρώπους που άλλοι καλοντυμένοι και άλλοι φτωχικοί περιδιάβαιναν ανάμεσα στην πολύ καλά αστυνομοκρατούμενη περιοχή. Δεν υπήρχε ένα τετράγωνο χωρίς περιφρούρηση από ατομικά και μηχανοκίνητα τμήματα της αστυνομίας. 

Οι γυναίκες ντυμένες έτσι που τόνιζαν τις αντιθέσεις που μου έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση και θέλω ιδιαίτερα να σταθώ. Νεαρές ντυμένες άλλες έξαλα και προκλητικά ντυμένες που αποκάλυπταν στήθη και μπούτια και άλλες κουκουλωμένες με μπούρκες λες και βρισκόμασταν στο Αφγανιστάν μετά τη Σοβιετική κυριαρχία, όπου η γυναίκα δεν επιτρεπόταν να φαίνονται ούτε οι κάλτσες τους, με την διαφορά ότι ακόμα και έτσι τυλιγμένες μπορούσαν να συνοδεύονται από άντρες που τις κρατούσαν αγκαλιά. Σε μια κρουαζιέρα στον Βόσπορο μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση μια πανέμορφη ψηλή λεπτή κοπέλα, νιόπαντρη μάλλον, που συνέχεια ήταν αγκαλιασμένοι τρυφερά, είτε περπατούσαν είτε καθόντουσαν. Θα μου πείτε πώς κατάλαβα ότι ήταν πανέμορφη η κοπέλα. Στις πιο κάτω φωτογραφίες κάνω ένα ζουμ στα μάτια της, το μόνο μέρος που φαινόταν, ώστε θα το διαπιστώσετε και μόνοι σας. Άλλωστε, κάτω από τη καλοσιδερωμένη και αραχνοΰφαντη κελεμπία της διαγραφόταν ένα ελκυστικό φιδίσιο κορμί που με το περπάτημά της σκορπούσε πόνο σε όποιον διέθετε λίγη φαντασίωση και λογική! Και όμως αυτή η γυναίκα φαινόταν να ήταν αφιερωμένη σώμα και ψυχή στο θεό και τον άντρα που τάχθηκε να συντροφεύει.

Άλλες πάλι ντυμένες με καλεμπίες έβαζαν στεφάνια, φόραγαν μαύρα μοντέρνα γυαλιά, ώστε να κρύβονται τα μάτια τους και μια άλλη τυλιγμένη με άσπρη βαριά φορεσιά και καφέ τσεμπέρι με μια μεγάλη καπελαδούρα στην παράκλησή μου να μου δώσε μια πόζα για φωτογράφιση άνοιξε τα χέρια της με χαμόγελο να τη φωτογραφίσω. Την ευχαρίστησα και αυτή φάνηκε ενθουσιασμένη παρόλο που συνοδευόταν από έναν τούρκο φίλο της μάλλον. Οι αντιθέσεις δεν περιορίζονται μόνο στο ενδυματολογικό μέρος τους, αλλά κυρίως στο οικονομικό. Από τη γνώμη που είχα πριν, ήξερα ότι πολλοί τούρκοι δυσκολεύονται να πάρουν μια φραντζόλα, για την οποία πολλές φορές ανταλλάσουν με την ψήφο τους στον Ερντογάν! Το όνομα αυτό δεν πολυακούγεται στην πόλη, επειδή έλκει υποψίες που δημιουργούν θέματα υπερασφαλείας για τον κυβερνήτη της χώρας που με τόση αυταρχικότητα κυβερνά τη χώρα και για ψήλου πήδημα μπορεί κάποιος να βρεθεί στο στόχαστρο του υπόπτου και τότε άντε να καθαρίσεις όταν σε μπουζουριάσουν σε καμιά φυλακή. Ας επιστρέψουμε όμως στις αντιθέσεις. 

Και ενώ ξέραμε για τη φτώχεια τους και όσους δεν έχουν να πάρουν ένα καρβέλι ψωμί, κάποιοι δεν ξέρουν τι έχουν. Και δεν μιλάμε για λίγους. Όλα τα αυτοκίνητα που περνούσαν από το τελωνείο όπου βρισκόταν το σπίτι που έμενα στο χωριό, ήταν αυτοκίνητα μεγάλου κυβισμού, που στην Ελλάδα ελάχιστοι έχουν. Οι ξεναγοί συνεχώς μας συμβουλεύανε, σε καφετέριες και εστιατόρια «μην κάθεστε στην πρώτη σειρά δίπλα στη θάλασσα θα σας χρεώσουν διπλά» μα και τα μαγαζιά στις βιτρίνες πρόδιδαν με τις τιμές ποιοι ήταν οι πελάτες τους. Τα εστιατόρια στα Πριγκιποννήσια ήταν απλησίαστα, ενώ όπως μάθαμε οι τιμές των τετραγωνικών πέριξ ορισμένων περιοχών του Βοσπόρου ζαλίζουν, όχι μόνο για τα δεδομένα των Ελλήνων αλλά και των πιο πλουσίων Ευρωπαίων! Αυτές οι αντιθέσεις, χαρακτηριστικό της καπιταλιστικής οικονομίας μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση. Εκεί πρέπει να ξεσπάσει κάποτε μια επανάσταση για να βρεθούν τα ανεκτά όρια που θα δικαιολογούν την συμβίωση του φτωχού με τον πλούσιο, γιατί αυτές οι αντιθέσεις δεν μπορούν να συνεχιστούν ακόμα για πολύ.

Ο άλλος τομέας που δημιουργεί προβληματισμό είναι ο έντονος θρησκευτικός χαρακτήρας της πόλης που μέσα στην πολύβουη από αυτοκίνητα χώρα και την πυκνή πλεύση καραβιών του Βοσπόρου σπάει κάθε τόσο και λιγάκι από το ψαλτήρι των μουλάδων που φωνάζουν από τους μιναρέδες της Πόλης. Στην Ελλάδα εντύπωση κάνουν στους ξένους οι εκκλησιές μας που ξεφυτρώνουν σε κάθε γειτονιά αποτελώντας ενορίες σαν εκλογικές περιφέρειες και στην Πόλη αντίστοιχα οι μιναρέδες που φαντάζουν σαν δορυφόροι της NASA που υψώνονται γύρω από τζαμιά που οι μουσουλμάνοι τα κατακλύζουν ακόμα και εν ώρα εργασίας. Μπούρκες και ξέκωλα, φτωχοί και πλούσιοι, μπαράγκες και ουρανοξύστες, μπλέκονται χωρίς τάξη, όπως τα καραβάκια του Βοσπόρου που αλωνίζουν την ομορφότερη θάλασσα του κόσμου άλλος από εδώ και άλλος από εκεί, γκαζάδικα, ψαράδικα ή τουριστικά καραβάκια γεμάτα τουρίστες που άλλοι πάνε από εδώ, άλλοι από εκεί, πάνω στις γέφυρες να περνούν μποτιλιαρισμένα αυτοκίνητα πολυτελών και μεγάλου κυβισμού, οι μουλάδες να φωνάζουν, οι μπάτσοι να παρακολουθούν και οι έμποροι να προσπαθούν να σε κλέψουν στα παζάρια που κάνουν οι πελάτες τους. Ανάμεσα στα πολυώροφα κτίρια υψώνονται ουρανοξύστες και διάσπαρτα γιγάντιες σημαίες με την ημισέληνο να δοξάζουν και να τιμούν τον Κεμάλ που τους έκανε ανθρώπους! Μεγάλη επισκεψιμότητα, ειδικά των Ελλήνων κυρίως στον θρησκευτοτουρισμό στηρίζεται με πρώτο αξιοθέατο την Αγία Σοφία που επιδεικνύεται σαν λάφυρο του Μωάμεθ του Πορθητή, την εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής όπου η… «παράδοση» κάνει λόγο για τα μισοτηγανισμένα ψάρια που κολυμπούν ακόμα από την εποχή της Άλωσης, την Χάλκη με τη θεολογική της σχολή, την εκκλησία της Παναγίας των Βλαχερνών και φυσικά το Πατριαρχείο στην συνοικία του Φαναρίου. Όμως ούτε λέξη για την πραγματική ιστορία. Πώς κυβερνούσαν Σουλτάνος και Πατριάρχης το ποίμνιο, γιατί οι ανθενωτικοί διακήρυτταν «Καλύτερα Τούρκικο φακιόλι παρά Παπική καλύπτρα» και γιατί το 1821 ο Γρηγόριος ο Ε΄ αφόρισε την Ελληνική Επανάσταση και πώς έγινε ο ξεριζωμός του Ελληνισμού με την Συνθήκη της Λωζάνης… 

Οι μνήμες μου γυρίζουν σε εκείνα τα περίεργα χρόνια, μέχρι τις αρχές του 1922 όπου η Σμύρνη και η Ανατολική Θράκη έχαιραν πλούτου και ελευθερίας. Ένα Παρίσι της Ανατολής ήταν η Σμύρνη, όταν ο θρησκευτικός φανατισμός των χριστιανών πιστεύοντας στα άκρως ανόητα θρησκευτικά μυθεύματα πίστευε ότι πάλι με χρόνια και καιρούς πάλι δικά μας θα είναι. Ποια; Αυτά που ήδη ήταν δικά μας; Την Πόλη την είχε ο Σουλτάνος, όμως την Ανατολική Θράκη εμείς, και αντί με πολιτική να τον κάνουν σύμμαχο προκειμένου να αντιμετωπίσει τον Κεμάλ που επιστράτευε κόσμο στην Άγκυρα, έστειλαν στρατό στην… Κόκκινη Μηλιά! Αλήθεια, υπάρχει τέτοιος τόπος που οι πιστοί τον έκαναν στρατιωτικό προορισμό… Βλέπεις την συγκυρία που την εποχή εκείνη είχαμε και έναν βασιλιά που τον έλεγαν Κωνσταντίνο και άλλοι πιο αλλοπαρμένοι νόμιζαν πως ήταν και εξαδάχτυλος! Στις 29 Μαΐου του 1921 ο βασιλιάς Κωνσταντίνος, συνοδευόμενος από τους πρίγκιπες Παύλο, Νικόλαο και Ανδρέα, τον πρωθυπουργό Δ. Γούναρη και τον υπουργό των στρατιωτικών Ν. Θεοτόκη ξεκίνησε για τη Σμύρνη προκειμένου να τεθεί επικεφαλής του ελληνικού στρατού. Λέτε η ημερομηνία να ήταν τόσο διαβολικά συμπτωματική… Όμως τέλος του Αυγούστου του 1922, να, σαν χθες ήταν, 27 Αυγούστου του 1922, όταν ο Τουρκικός στρατός μπήκε στη Σμύρνη. Οι Τούρκοι εθνικιστές άρχισαν τις μαζικές πυρπολήσεις κτιρίων, τους βιασμούς, τις εκτελέσεις και τις πυρπολήσεις! Η καταστροφή της Σμύρνης οφείλεται στην αλαζονεία και την αφέλεια κάποιων ότι οι θρύλοι και οι «προφητείες» είναι αληθινές, σταλμένες από το θεό! Δεν μπορεί… κάποιοι αφελείς πίστευαν και τότε πως έφτασε η ώρα… Έπαρση και αλαζονεία μαζί με μπόλικη ανοησία και να το αποτέλεσμα! Δεν φτάνει όμως τόση βλακεία του παρελθόντος, υπάρχουν άτομα που και σήμερα τα ίδια λένε με το στόμα κάποιου αγράμματου γραφικού αγίου, σαν εκείνον τον Παΐσιο, που δεν ντρέπονται και η Ελληνική Δικαιοσύνη δεν κάνει τίποτα, να σταματήσουν την διάδοση ψεμάτων και ανοησιών που μέχρι και από τον άμβωνα συνεχίζουν να διαδίδουν με την ίδια γραφικότητα τα ίδια ψέματα. 

Η ιστοριογραφία απαιτεί αμεροληψία. Κυρίως όμως, η ιστορία απαιτεί θάρρος, όχι μόνον να την γράψεις αλλά και να την διαβάσεις και να είσαι έτοιμος, ανά πάσα στιγμή, να θυσιάσεις αυτό που χρόνια πίστευες, στο βωμό της αλήθειας και της ιστορικής ακρίβειας. Ο στρουθοκαμηλισμός και η υποκρισία μας έβλαψαν ανεπανόρθωτα. Καιρός να αντιμετωπίσουμε την αλήθεια και με παρρησία να την μεταδώσουμε στα παιδιά μας! Σταματείστε επιτέλους να είστε αφελείς. Οι αγράμματοι Μογγόλοι μας πέρασαν και σήμερα στην κυριολεξία ντρεπόμαστε να κυκλοφορούμε στις πόλεις τους που είναι μεγαλοπρεπείς σαν τον Σουλεϊμάν των σίριαλς που παίζονται και στις Ελληνικές οθόνες των τηλεοπτικών δεκτών μας!

 

Τα έλεγα αυτά από παλιά. Μάλιστα, δεν ήταν τυχαία και η δική μου ημερομηνία όταν δημοσίευσα ένα άρθρο «Από το Μεσαίωνα στην Άλωση της Πόλης!» τον Μάιο του 2009 στο blog μου «Η ΑΘΕΪΑ ΕΙΝΑΙ ΑΡΕΤΗ». Γιατί αν και «μορφωμένοι» κάποιοι λόγω πίστης ακόμα ζουν στον Μεσαίωνα! Δεν φτάνει που πουλήσανε την Πόλη στους Τούρκους, σε λίγο θα χάσουμε και την Δυτική Θράκη που μας απέμεινε. Σαν Θρακιώτης μιλάω, όχι σαν ιστορικός, στιγματίζοντας τις γραφικότητες που χωρίς να ντρεπόμαστε κοροϊδεύουμε τα παιδιά μας. Αυτοί σε λίγο μέχρι την Κρήτη θα ζητήσουν. Οι ψαράδες στη Μεγαλόνησο δεν θα μπορούν ούτε πέριξ των χωρικών της υδάτων να βγουν να ψαρέψουν. Έλεος πια με τα γελοία δόγματα και την μυθική ιστοριογραφία των πιστών που καθορίζει και την πολιτική τους. 

Να, λοιπόν που οι φετινές διακοπές, αν και απρόοπτα με έφεραν στην Πόλη, την ομορφότερη τοποθεσία του κόσμου, μου δόθηκε παράλληλα και η ευκαιρία να θυμίσω λίγο την ιστορία σε εκείνους τους αφελείς που την ξέχασαν ή δεν την έμαθαν ποτέ, ώστε να καταφέρουμε να βρούμε λογική μέσα από τις ανόητες διηγήσεις και τα μυθεύματά τους που λόγω πίστης ασπάζονται ακόμα.
Ας μην είμαστε τόσο σίγουροι ότι αφήσαμε αρκετά πίσω το Μεσαίωνα. Ο σκοταδισμός πάντα καιροφυλακτεί, όπου βασιλεύει η άγνοια και κυριαρχεί το συμφέρον. Η καταβαράθρωση στις σκοτεινές πνευματικές αβύσσους πάντα ήταν και θα είναι πιθανή, ακόμα κι όταν κάποιοι με θάρρος και αποφασιστικότητα φωτίζουν τα αιματοβαμμένα μονοπάτια του παρελθόντος και στην κυριολεξία, λουσμένοι στο φως της αλήθειας και του ήθους, με αισιοδοξία ατενίζουν το μέλλον της ανθρωπότητας!
Μπορεί σήμερα να μην καίμε βιβλία, όμως μπορούμε ακόμα, ξεδιάντροπα, να κοροϊδεύουμε τα παιδιά μας!
Για αυτό πρέπει να αντισταθούμε!
Η Ιστορία είναι το μόνο όπλο που διαθέτουμε!
Αξιοποιήστε την σωστά!